Je hoeft niet leren te leven met het verlies van iemand die overleden is, je kunt ook leren leven met de aanwezigheid van iemand die overleden is. Met aanwezigheid bedoel ik niet het idee van die persoon, niet alleen de foto’s, de verhalen of de mooie herinneringen maar echt de ‘persoon’, de essentie, de ziel van diegene die hier niet meer in een lichaam is.
Vanaf het moment dat Benja overleden was, heb ik me anders gevoeld dan dat ik dacht dat ik me zou voelen als mijn kind zou sterven. Ik heb altijd gedacht, net zoals elke andere ouder dat doet, dat wanneer je kind overlijdt dat je leven dan voorbij is, en dat je leven verandert in één grote nachtmerrie.
Nachtmerrie
Begrijp me niet verkeerd, ik héb in die nachtmerrie geleefd, de totale wanhoop gevoeld, de leegte, het intense, allesomvattende verdriet. Dat was vooral toen Benja nog leefde, op de intensive care lag en ik zo vreselijk bang was dat hij zou komen te overlijden. Vanaf het moment dat hij overleed is dat veranderd. Inmiddels weet ik hoe het komt dat ik me zo voelde en nog steeds voel. Dat hele verhaal, vanaf het moment van de 20 weken echo is te lezen in mijn boek Benja’s Present dat op 31 januari 2022 verschijnt.
Maar op dat moment begreep ik er niks van. Wat ik wel merkte is dat ik de manier van hoe er met rouw om werd gegaan en hoe er naar ‘verlies’ gekeken werd, niet goed kon plaatsen. Overal waar ik zocht over het verlies van een kind of baby, kwam ik terecht op een plek van grote leegte. Op een plek waar er vooral werd gefocust op het verlies, op het verdriet op de grote afwezigheid van de persoon die niet meer op aarde ‘was’. Maar dat was niet wat ik voelde, wat ik boven alles voelde was de liefde, de trots en de dankbaarheid dat Benja er geweest was (en nog steeds is, weet ik inmiddels). Het ging altijd allemaal over het verdriet. Als ik mensen vertelde dat Benja overleden was, leek het net alsof alleen die ene minuut van zijn sterven telde, of alleen het moment van overlijden zijn hele zijn definieerde. Maar er was en er is zoveel meer dan alleen het verdriet. Dit werd de drijfveer voor het lanceren van NEL Magazine. NEL staat voor Never Ending Love – de ondertitel werd: voor de trotse ouders van een overleden kind.
NEL Magazine
NEL Magazine werd en is een succes. Veel ouders reageerden dat ze het zo fijn vonden dat ook de gevoelens van trots benoemd mochten worden. Dat ze ook zo graag nog over hun kind praatte en niet alleen over het feit dat hij of zij er niet meer was.
En dat is precies waar bij mij de schoen wrong.
Haat liefde verhouding met rouw
Omdat ik Nel Magazine had gemaakt, kreeg ik door heel veel mensen heel goed bedoeld alles wat over rouw ging opgestuurd. Alle krantenartikelen, alle facebook-posts alle interviews, alle boeken. En heel eerlijk gezegd, dat irriteerde me. Waarom irriteerde me dat, ik heb het mezelf vaak genoeg afgevraagd. Ik vond het bovendien heel erg stom van mezelf dat het me irriteerde. Ik had toch een overleden kind, ik had toch een magazine dat ging over het verlies en de dood en rouw. Ik was toch bijna met niets anders bezig dan dat? Waarom wilde ik er dan zelf niks over lezen over rouw, niks van weten van rouw? Allerlei verklaringen zijn door m’n hoofd gegaan. Wilde ik er niets van lezen omdat ik bang was voor mijn eigen verdriet? Wilde ik er niets van weten omdat ik er dan achter zou komen dat ik zelf niet goed aan het rouwen was? Waarom kreeg ik de kriebels van het woord rouw?
Rouw gaat over iets dat je verloren bent
Inmiddels ben ik erachter. Rouw zoals dat voor het overgrote gedeelte (en ik bedoel niet altijd en overal – maar voor het overgrote gedeelte) wordt ervaren gaat over iets dat je verloren bent. Je had iets, dat heb je niet meer en daar rouw je over. En dat is waar voor mij de schoen wringt. Want er is namelijk niks kwijt. Als je overleden bent, ben je niet weg. Je mag dat geloven of niet, je mag geloven wat je zelf wil maar het feit is dat ze er gewoon nog zijn. Iedereen die overleden is of beter gezegd de ‘transitie gemaakt heeft’, is er nog. Ze kunnen ons nog zien, ze doen hun best om zich kenbaar te maken en ze leven hun leven ‘gewoon’ verder, weliswaar in een andere dimensie.
Fysiek ben je iets kwijt
Het klopt dat je fysiek iets ‘kwijt’ bent, je kunt je kind of andere geliefde niet meer aanraken. Maar besef dat ‘het aanraken’ dat maar één van de vele zintuigen is die we hebben. En dat dat het enige zintuig is dat we alleen hier op aarde kunnen gebruiken. Alle andere zintuigen die je hebt kun je ook gebruiken op een non-fysieke manier. Je kunt nog praten, luisteren, voelen (ja ook voelen) , weten en zelfs ruiken of proeven. Waarom wordt er alleen gefocust op dat ene stuk dat we niet meer kunnen terwijl er zoveel te leren is dat we nog wel kunnen.
En dat, leerde mij uiteindelijk, irriteert mij aan het kijken naar rouw hoe we dat nu voornamelijk doen. Dat kan anders en dat kun jij anders! In de sessies van open to Change die ik aanbied is dat wat we gaan doen. We gaan leren leven met de aanwezigheid van de persoon die jij fysiek mist, maar waar je nog zoveel interactie, zoveel contact mee kunt hebben en waa je nog zoveel dingen mee kunt delen.
Je hoeft niet leren te leven met het verlies, je kan ook leren leven met de aanwezigheid. En niet het idee van de aanwezigheid, niet alleen de foto’s de verhalen of de herinneringen maar echt de persoon, de essentie de ziel van diegene die hier niet meer in een lichaam is.
Online Module – Open to Change
Bekijk hier gratis de eerste les van de online module
